Cuộc thi Thơ báo Văn nghệ (2019-2020) đã khép lại với hơn 10.000 bài thơ của 3.500 tác giả gửi dự thi, 17 tác giả được vào chung khảo và có 12 tác giả được trao giải vào sáng qua 9/4, tại trụ sở Hội Nhà văn Việt Nam (số 9 Nguyễn Đình Chiểu – Hà Nội). Theo báo cáo tổng kết cuộc thi: “Mặc dù kết quả chưa được như mong muốn của cả Ban Tổ chức cũng như của những người tham dự, bởi không tìm được một “Trạng nguyên” để tôm vinh; song cuộc thi đã thể hiện sự cố gắng và quyết tâm rất cao của Ban Biên tập báo Văn nghệ, cũng như kỳ vọng góp phần nâng cao chất lượng thơ, đáp ứng yêu cầu phát triển văn học trong tình hình mới của Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam”.
Tác giả Tòng Văn Hân, sinh năm 1972 (bản Liếng, xã Noong Luống, huyện Điện Biên, tỉnh Điện Biên) là một trong hai tác giả xuất sắc đoạt giải Nhì (Không có giải Nhất) với chùm 3 bài thơ: Làm rể, Mẹ tôi chửi kẻ trộm, Nhà dưới nhà trên.

Dưới đây là chùm thơ 3 bài nói trên của tác giả Tòng Văn Hân.

LÀM RỂ

Ngày anh sang nhà em làm rể
anh đi phát nương
con dao nhỏ bằng ba ngón tay
phát được nhiều bằng ba người khác.
Những buổi sáng trời dồ sương muối
cá suối trú rét đầy trong hốc
anh đi bẳt cá về ăn
nước suối ấm như nước em đun tắm.
Có những bữa hai ta ăn cơm ở trên nương
bẫy và nỏ chẳng săn bắn được gì
chỉ ăn lá vả, lá sung chấm muối ớt
ngon như ăn thịt hoẵng thịt nai.
Có những hôm hai ta ngủ trên nương
đêm mùa hè trời oi và nóng lắm
cái lán nhỏ nằm một mình đã chật
mà ngủ ngon hơn bất cứ nơi nào.

MẸ TÔI CHỬI KẺ TRỘM

Những lần gà nhà tôi bị mất
Mẹ tôi chửi:
-Cái đứa trộm gà ơi
Ta cầu mong cho ngươi
Nuôi được gà đầy đàn
Lứa này tiếp lứa khác
Có nhiều gà nhất bản
Có nhiều gà nhất mường!
Những lần lợn con nhà tôi bị mất
Mẹ tôi chửi:
-Đứa nào trộm lợn nhà tôi
Thì hãy có nhiều lợn
Đàn tiếp đàn núc ních
Lứa tiếp lứa không ngừng
Bán được nhiều tiền nhé!
Từ thuở bé đến giờ
Hễ nhà mình mất gà mất lợn
Tôi đều nghe thấy mẹ tôi chửi như thế
Cầu mong cho kẻ trộm kia khá giả
Không bao giờ đến nhà tôi ăn trộm nữa.
Tôi là đứa con gái dưới mức bình thường
Nhan sắc không bằng đám bạn
Khéo léo không bằng người ta
Thế mà có hẳn bốn nhà
Muốn được tôi làm con dâu của họ.

NHÀ DƯỚI NHÀ TRÊN

Bản ta ở sườn dốc
Nhà sát nhà
Kề nhau cao dần cao dần lên đầu núi
Gọi quen “Nhà dưới nhà trên”
Ánh mặt trời xuyên qua vách nhà trên lọt vào cửa sổ nhà dưới
Gió hắt qua nhà dưới thông thống cửa sổ nhà trên
Không làm hàng rào ngăn cách
Gánh nước vương ra ướt sàn nhà nhau
Con vịt nhà trên bơi lội ao nhà dưới
Con gà nhà dưới bới ăn trong gầm sàn nhà trên
Đời cha đời ông
Ăn chung cây xoài cây me
Đời con đời cháu
Ăn chung giàn bí giàn bầu.
Khi một nhà đi đâu không cần khóa cửa
Chỉ cần nói một câu “Trông nhà hộ nhé!”
Đồ bé đồ to chẳng mất bao giờ.
Khi một nhà có khách
Chỉ cần gọi nhau một câu “Về đây ăn cơm đê”
Chai rượu lâu năm chăng đầy mạng nhện
Mang sang để cùng tiếp khách
Tiếng thơm lòng nhà dưới
Cũng thơm lòng nhà trên.
Sống với nhau bằng tấm lòng ngay thẳng
Nhà dưới kê nhà trên cao lên.

Tòng Văn Hân